De oosterse filosofie kent vele stromingen en grote diepten. Meer dan op een enkelvoudige webpagina kan worden behandeld. Vandaar hier een vereenvoudiging tot drie belangrijke stromingen. Ieder met een eigen beginpunt in de geschiedenis:
1. De tao uit China
2. Het boeddhisme
3. De islam/soefisme.
1. Tao
1. Tao is de oudste wijsheid en komt uit het China van de 6e eeuw voor Christus. Als basis dient de Tao Te Ching het boek waarin Lao Tse aan het einde van zijn leven in drie dagen, middels 5000 karakters samengevoegd in 81 korte Chinese teksten, zijn wijsheden vastlegde waarna hij zich in de Himalaya terugtrok. Dit kleine boek werd veel gelezen door de Chinese adel en kreeg later de toevoeging heilig (Ching). Een selectie van de wijsheden uit dit boek is te lezen op “Wijsheden van Lao Tse“. Tao staat voor de oorsprong van alles. Al het leven gaat van en naar Tao.
Door Lao Tse werd Wu wei onderwezen. Wu Wei (met rust laten) komt neer op het met de stroom meegaan. Agressie wekt immers agressie op en toegeven kost geen energie. Wu wei komt voort uit observaties van de natuur. Een kat die in het nauw gedreven is zal vechten, laten we hem met rust dan gebeurt er niets.
Wie zijn moed aan de buitenkant toont wordt gedood
Wie zijn moed van binnen toon blijft leven.
Ook bekend zijn de Chuang Tse welke bestaat uit 33 hoofdstukken. De eerste 7 zijn de innerlijke boeken. Deze zijn door deze leerling van Lao Tse geschreven, de anderen zijn mogelijk weer van leerlingen van hem. Chuang Tse predikt eenvoud.
—-
Groot begrip is onbekrompen en ongehaast, klein begrip is benepen en ongeduldig. Grote woorden zijn schrander en duidelijk, kleine woorden dwaas en onbeduidend. Grote angst is kwetsbaar en sereen, kleine angst is gekweld en roerig.
Als een man die een rivier oversteekt en er een lege boot tegen zijn boot botst, dan zal hij niet erg kwaad worden, ook al is hij een humeurig man. Maar ziet hij een man in de boot, dan roept hij tegen hem dat hij uit de weg moet gaan.
En als de man hem niet hoort, dan roept hij nog eens en nog eens, en plotseling begint hij te vloeken. . . . en dat allemaal omdat er iemand in die boot zit. Als de boot echter leeg was, zou hij niet roepen en zou hij niet kwaad zijn.
Als je zorgt dat je eigen boot leeg is als je de rivier van de wereld over wil steken, zal niemand je tegen werken, zal niemand je kwaad doen. Chuang Tse (leerling van Lao Tse)
—-
Als je niet genoeg te eten hebt, zorg er dan voor dat je genoeg te eten krijgt.
Als je het ’s winters koud hebt, zorg dan voor voldoende kleding.
Als je geen tijd hebt om te genieten, zorg dan dat je vrije tijd krijgt.
Wanneer je echter genoeg hebt moet je stoppen. Lieh-tse (leerling van Lao Tse).
Voor meer wijsheden uit de zelfde periode van China zie Confucius wijsheden.
2. Het boeddhisme
Het boeddhisme begon 563 v. Chr. in Nepal aan de voet van de Himalaya met de geboorte van Siddharta Guatama, de Boeddha. Deze zoon van de koning gleed zittend in de schaduw van een rozenappel, terwijl de andere aan het feestvieren waren, in het eerste niveau van meditatie. Als zoon van een koning die in weelde leefde koos hij voor een leven in soberheid. Na jaren van les en leven in soberheid bereikte hij uiteindelijk verlichting. Iedereen heeft de kennis en de kracht van Boeddha. Al zijn de meeste zich er, door de banden met het dagelijks leven, nauwelijks van bewust. Het boeddhisme heeft leerstellingen welke komen uit het veel oudere Hindoeïsme zoals karma (wet van oorzaak en gevolg) en reïncarnatie (het herboren worden van de menselijke ziel). De belangrijkste stellingen van Boeddha zijn a. De vier edele waarheden en b. De achtvoudige weg. Zen ontstond circa 500 na Chr. toen het boeddhisme en het taoïsme met elkaar in aanraking kwam. Bij Zen gaat het om het met een lege geest ervaren van het moment van nu. Of zoals meester Sokei-an (1882-1945) verwoordde: “Tegenwoordig zijn mensen vergeten wat religie is. Zij zijn een bijzondere liefde vergeten die hun menselijke aard verenigt met de grote natuur. Deze liefde heeft niets te maken met de menselijke liefde. Als je midden in de natuur staat, voel je de liefde van de grote natuur”. Boeddha heeft in zijn tijd de individuele mens weer de verantwoording terug gegeven voor zijn persoonlijke spirituele ontwikkeling. Het is nu aan ons om deze te gebruiken.
De vier edelen waarheden zijn:
1. Lijden Bestaat.
2. De oorzaak van ons lijden is niet bewust zijn.
3. De remedie voor niet bewust zijn is meditatie.
4. Het beoefenen van meditatie is juist leven.
De achtvoudige weg is:
1. Het juiste inzicht: De wetten van karma leren.
2. De juiste gedachte: gedachten van medeleven koesteren.
3. De juiste spraak: De waarheid vertellen in plaats van leugens.
4. De juiste handelswijze: Zich behulpzaam gedragen.
5. Het juiste levensonderhoud: De kost verdienen op een manier die geluk bevordert.
6. De juiste inzet: Zorgen voor een gezonde gemoedstoestand.
7. De juiste geesteshouding: Zich meer bewust worden van gedachten en handelingen
8. De juiste meditatie: De oefening van het aanwezig zijn verdiepen.
Compassie of het zorgen voor elkaar is een van de essenties van het boeddhisme. Veel boeddhisten leven sober. Ze drinken en roken niet en zijn vegetarisch. Ze hebben respect voor alles dat leeft.
Hier vind je de wijsheden van Boeddha.
Lees meer over het leven van Boeddha
Op eenvoudige wijze, snel het boeddhisme begrijpen? lees Goede vraag goed antwoord.
3. Het soefisme
Het soefisme ofwel “de weg van het hart” is een stroming van de islam welke kort na de dood van de profeet Mohammed ontstond. De islam kent de zelfde roots als het Joden- en christendom welke alle drie uit het midden Oosten komen. De universele vredesboodschap kwam tot de profeet Mohammed via de aartsengel Gabriel. De woorden van de profeet staan opgetekend in de Koran welke ons vooral liefde en medeleven leert. In 632 na Chr. stierf Mohammed na een kort ziekbed. Abu Bakr maakte dit voor zijn huis bekend met de woorden: “Aan wie Mohammed vereerde, vertel dat Mohammed dood is. Aan wie God vereerde, vertel dat God leeft en niet zal sterven.” 20 jaar na zijn dood werd de officiële tekst van de Koran vastgelegd en kopieën werden in iedere moslim stad neergelegd. De tekst is tot nu toe ongewijzigd gebleven. De profeet heeft vijf plichten opgelegd: 1. Verkondig dat er maar een God is 2. vijf keer per dag bidden 3. vasten in de maand ramadan 4. De armen helpen 5. een keer naar mekka te reizen.
De echte rijkdom van een mens is het goede dat hij in deze wereld voor zijn medemensen doet. Profeet Mohammed (570 – 632)
Over extremisme zei de profeet Mohammed:
Hij die, in religie, onnodige hardheid of gewelddadigheid vertoont, gaat ten onder. En hij herhaalde dat tot drie keer toe.
De Soefi’s willen voor altijd omarmt worden door God en geloven dat de werkelijke schat in ons zelf ligt. Zij zijn bereid afstand te doen van wereldlijke rijkdom, zij leven in de wereld en proberen door zelfontdekking God te vinden zonder afgeleid te worden door de weelde op deze aarde. Het volgende gedicht van de soefi heilige Mansur al-Hallaj heeft een inhoud die voor mij pas na het lezen van zes boeken van Neale Donald Walsch in zijn volle omvang te begrijpen is.
Ik ben Hij die ik liefheb, en hij die ik liefheb, ben ik.
Wij zijn twee geesten in een lichaam.
Als U mij ziet, ziet u hem, En als u hem ziet, ziet u ons beiden.
Ik zag mijn heer met het oog van mijn hart,
en ik zei : er is waarlijk geen twijfel dat u het bent.
U bent het die ik in alles zie, En ik zie U slechts door U.
Ik verwonder me over U en Mij. U nam me helemaal in U op.
U bracht mij nader tot U zelf, Zodat ik dacht dat ik U was, en U mij was.
Voorlopige samenvatting:
Hoe meer je over de vele religies leest en je verdiept in de ware diepere betekenis van wat middels woorden geprobeerd wordt te zeggen, hoe meer je ook de gelijkenissen gaat zien. Voor mij zitten de verschillen aan de oppervlakte en de gelijkenis in de kern. De ware schat ligt in ons zelf begraven. Ernest Keijzers 2007.
Als laatste een citaat wat beschouwd wordt als de oudste religie “Het hindoeïsme”:
Zelfs een wijs mens handelt naar de aard van zijn natuur,
en inderdaad handelen alle schepselen volgens hun natuur.
Wat heeft dwang dan voor zin? – Bag. Gita 33 –
Lees ook eens over Bijna Dood Ervaringen.
Of kies een van de volgende filosofie pagina’s;
Naar filosofie van 0 -1000 AC met o.a. Marcus Aurelius met zijn mooie citaten.
Filosofie tussen 1000 en 1700 AC met filosofen als Descartes en Spinoza.
Hier vind je de Filosofische gedachten van 1700 – 1850 met Kant, Schopenhauer en Emerson.
Voor de latere filosofie van 1850 -1950 met Darwin, Sarte en Einstein.
Ook hedendaagse filosofie is te vinden op deze site.
Voor een overzichtelijke tijdlijn van de filosofie.
Tenslotte is er ook een overzicht met filosofie citaten en een met oosterse filosofie.