Leer van de wijzen, geloof in het goede.  Mooie woorden van een vrolijk man.

Dalai Lama in Nederland. _{Toespraak van 4 juni 2009}.

De kracht van compassie in turbulente tijden

Dus mijn toespraak gaat in essentie over wat is de beste manier om een gelukkig leven te krijgen. En met name wanneer we een moeilijke periode doormaken. Ik denk dat de wereldwijde economische crisis veel invloed heeft op afzonderlijke mensen en families. Maar eerst wanneer ik een toespraak geef voor een grote groep mensen denk ten eerste alsjeblieft heb niet te grote verwachtingen, want ik heb niets te bieden dus U wordt teleurgesteld. Er zijn ook sommige mensen die denken dat de Dalai Lama bijzondere krachten heeft, maar dat is duidelijk onzin. En dan zijn er mensen die geloven  Zo was er een keer een dame in Italië die na mijn toespraak zij dat haar pijn weg was, dus dat gaf aan dat ik speciale krachten heb, maar ik denk eerder dat het toeval was. Maar als ik echt genezende krachten zou bezitten dan zou ik die natuurlijk op mezelf toepassen. Vorig jaar werd ik geopereerd om mijn galblaas te verwijderen, dus dat bewijst dat ik geen genezende krachten bezit. Ik ben , zoals ik me zelf altijd beschrijf een simpele boeddhistische monnik, meer niet.

Een stabiele geest is de basis van ons overleven.  Iemand met medeleven heeft over het algemeen een stabielere geest. Omdat hij over meer innerlijke kracht beschikt. Dat komt door hun meer positieve houding tegenover anderen. Dat leidt tot minder angst. Je kunt onmiddellijk je hand uitsteken en vriendschap sluiten en dat geeft weer zelfvertrouwen wat weer automatisch leidt tot minder angst en onzekerheid. Heel herder In de basis zijn we sociale dieren. Het overleven van elk individu hangt af van de rest van de gemeenschap. In oude tijden tot nu. Maar vooral nu , vanwege de globale economie , de milieuproblematiek en andere problemen. In de hele wereld zijn 6 miljard mensen gedwongen om samen te leven in vrede en harmonie.  Ons overleven hangt er van af. Niet een winnaar en een verliezer. Het gaat om het overleven van 6 miljard mensen. Dat is de nieuwe realiteit. Daarom is de medelevende houding tegenwoordig meer dan noodzakelijk. Daarom praat ik hier, gewoon als een van de 6 miljard mensen. Ik geloof dat de individuele toekomst afhangt van de rest van de wereld. Dus als de wereld gelukkig en vredig is heb ik daar maximaal profijt van. De realiteit leert ons dat een egoïstische houding waarbij geen rekening wordt gehouden met de rest van de mensheid een onrealistische domme houding is. Daarom zeg ik af en toe dat we egoïstisch zijn en dat moet ook, maar niet op een domme  maar op een wijze manier. Dat betekent dat we om egoïstische redenen  meer aandacht moeten geven aan het welbevinden van anderen. Dat levert ons het meeste op. Soms hebben mensen de indruk dat zaken als compassie en vergeving religieuze zaken /concepten zijn.  Maar als mensen dan geen belangstelling hebben voor religie vergeten ze ook die waarden. Dat is een vergissing. Menselijk mededogen is een universele eigenschap.

Wetenschappers op het gebied van de psychologie    en neurologie, de leer van het zenuwstelsel hebben nuttige informatie gevonden in de boeddhistische uitleg er zijn dus veel gevallen van wetenschappers, met op het gebied van geneeskunde, die ontdekten dat een meer medelevende geest heel goed is voor het in stand houden of zelfs verbeteren van ons immuunsysteem.  Maar voortdurende angst woede en haat vreten volgens hen letterlijk aan ons immuunsysteem. Dus dat moet de manier zijn hoe we opgroeien, omringt door moederliefde  dus uiteraard omdat deze juiste ontwikkeling of de juiste groei van ons lichaam binnen een sfeer van genegenheid (moedermelk is ook een symbool van genegenheid en compassie)  Als ons lichaam op die manier groot wordt,  zal deze ons later  met meer medeleven op het geestelijke niveau laten kijken. Mijn lichaam is heel fit, na mijn operatie waren na 5 dagen alle wonden genezen, na een week was ik geheel hersteld. De dokter was verbaasd en beschreef me als een jonge patiënt, maar ik ben al  73. Toen zei de dokter tegen me Ik weet hoe oud U bent. Maar de fysieke conditie van uw lichaam is van iemand  van rond de 60.  Dat betekent niets. Ik stel niks voor maar mijn geest is erg vredig en daarom uit mijn eigen ervaring kan ik u met overtuiging zeggen dat de beste manier om gezond te blijven is door je emotionele en geestelijke toestand serieuzer te nemen.   Dat is niet duur.

Nu het tweede nivo van compassie. Een gevoel van belangstelling voor anderen. Dat richt zich eerst op onze eigen vrienden. Thuis ontvangen we positieve steun bij het overleven.  Maar door de houding die we aannemen t.o.v. onze vijand kunne we geen mededogen opbouwen. Want dat mededogen staat sterk in verband met onze houding. Dus de houding van je vijand is negatief. Daarom voelen wij in plaats van mededogen boosheid. We moeten ons beperkte mede dogen als zaadje beschouwen. Dat we laten groeien en sterker worden om twee redenen. Dan kunnen we de aandacht afhalen van hun daden en hem richten op de persoon,.

Voorbeeld: We beschikken over een soort liefde een gevoel van genegenheid voor ons zelf. Heel belangrijk, maar  Liefde voor jezelf is niet gebaseerd op je eigen houding maar op je eigen zelf. Dan is het inzicht dat je eigen zelf van nature niet wil  lijden en streeft naar geluk. Als je dan door moeilijke tijden gaat  wil je die moeilijkheden overkomen en streven naar vreugde. Die liefde voor jezelf richt zich niet tot de houding die je aanneemt maar op wie je zelf bent Richt je ook op die manier tot de ander. Let niet op hun houding naar jou toe, maar richt je op wie ze echt zijn. Net zoals jijzelf. Van nature wil die ander het lijden overwinnen en geluk te bereiken wat ze verdienen. Op basis daarvan moet je leren met de ander begaan te zijn. Richt je niet op de houding maar op wie ze werkelijk zijn. Dan kun je die compassie ook opbrengen voor je vijand. Hij heeft een negatieve houding t.o.v. ons, daarom noemen we hem vijand. Maar hij is ook mens en hij heeft ook recht om naar geluk te streven en om het lijden te overwinnen daarom ontwikkelen wij compassie voor hem. Dat hebben we dus nodig:  We hebben een aanleiding nodig en training, Maak je daar vertrouwd mee, maand na maand , jaar na jaar , decennium na decennium raakt je meer vertrouwd met die houding. In het begin voelt het ongemakkelijk om compassie op te brengen voor je vijand, die je zoveel last bezorgt. Maar naarmate je er meer vertrouwt mee raakt kun je je  compassie uitbreiden naar je vijand.. Het vraagt tijd. Maar het is te doen.  

Toen ik 16 was, verloor ik mijn vrijheid. En er ruste verantwoordelijkheid op me  zowel wereldlijk als spiritueel. Want  de Tibetaanse traditie wilde al 400 jaar  dat de Dalai Lama zowel over de wereldlijke als over spirituele zaken ging. Daar na op mijn 24ste raakte ik mijn land kwijt. Er zijn nu 50 jaar verstreken.  Recentelijk in San Francisco werd ik uitgenodigd bij een gaarkeuken. Toen ik daar uitgenodigd werd wilde ik daar graag heengaan. Ik ging er dus naartoe en er waren veel daklozen. Dus ik stelde mezelf voor Ik ben tenslotte ook thuisloos. We aten samen. Die arme mensen hadden helemaal geen pretentie ze ware niet hypocriet. Ze hadden het heel moeilijk maar ze maakten zich niet druk over hoe je je gedroeg. Dat deed me erg denken aan mijn eerste ervaringen toen ik nog in Lhasa zat, Ik sprak altijd met de eenvoudige mensen, straatvegers, mensen zonder opleiding Die weten niet hoe ze beleeft moeten zijn. Heel direct en recht voor zijn raap. En die mensen waren mijn bron van informatie over wat er speelt.  Bij de rijke bovenlaag, de officiële functionarissen als ik die iets vraag antwoorden ze behoedzaam. Maar die onopgeleide mensen gaven direct hun mening. Gaven kritiek en kwamen met roddels Als ik met ze at en sprak vond ik dat altijd heel aangenaam. En daar moest ik dus aan denken toen ik die daklozen sprak. Waar het hier omgaat is: In zekere zin ben ik ook thuisloos. Ik heb al 50 jaar geen thuis meer. Maar er is een Tibetaans gezegde: De plek waar je het meeste plezier beleeft is je thuis. En degene die je liefde geeft is je vader of moeder. Door dit Tibetaanse idee kon ik mijn geest bevrijden. Dus ik woon al 50 jaar in India als een thuisloze maar ik heb een warm huis gevonden en veel vrienden. Niet alleen in India maar ook in Europa zoals hier in Nederland. Het is hier erg druk er zijn wel 10.000 mensen. Jullie zijn niet gekomen uit woede maar omdat jullie je dicht bij ons voelen staan.  Dat is de grondslag van gelukkige tijden. Jaren leven.

Nu bijvoorbeeld Obama, hij bracht tijdens zijn verkiezingsprogramma een bezoek aan Berlijn. Hij werd begroet door 200.000 Duitsers. Niets wees op negatieve gevoelens. Dit is een positief teken voor de mensheid. Er heerste een gevoel dat we allemaal dicht bij elkaar staan. Als wereldburgers dat gevoel neemt toe. Dat zijn positieve tekens.  Dus al begint de 21ste eeuw niet zeer gezond, de muur is intussen verdwenen. Niet door geweld te gebruiken maar door een beweging van het volk. En wat ook belangrijk is. Begin 20ste eeuw, rond 1917, 1918 geloofden de Bolsjewieken ook echt in de beweging die ze startten. Een autoritaire institutie kan de maatschappij hervormen, maar dat liep mis, nog in dezelfde eeuw. Particulier initiatief en individuele ontplooiing zijn essentieel voor ontwikkeling. Vrijheid is van groot belang.  Daarom kwam er ook verandering in de voormalig Sovjet-Unie. De koude oorlog heeft helaas nog wel wat sporen achtergelaten.  Maar over het algemeen is er veel veranderd. In China heeft zich een positieve verandering voorgedaan: De communistische partij van de Volksrepubliek China heeft geen communistische ideologie meer. Dat is bijzonder . Een communistische partij die niet communistisch is. Een socialistisch land zonder socialisme. Want het is kapitalisme.  Dat is een enorme verandering toch. Zo zie je dus alles is aan het veranderen  Als je al die factoren meeweegt En de religieuze pluriformiteit die toeneemt. Op bijeenkomsten van verschillende geloven, overal waar ik kom krijg ik gelegenheid om te spreken. In een oprechte sfeer met broeders en zusters. Dat zijn positieve ontwikkelingen. Daarom denk ik dat wij hier, ik zelf incluis, vol optimisme naar de toekomst moeten kijken. We moeten niet door een paar nare gebeurtenissen hier en daar de moed opgeven en een pessimistische houding aannemen. Laten we dat niet doen. Laten we vol goede moed vooruit blijven kijken. En vol compassie! Dat is heel belangrijk.

Tot zover mijn verhaal over de kracht van compassie in een turbulente wereld. Zijn er vragen?

Wat kan het westen doen om het toenemende geweld tegen te gaan?

Binnen de samenleving of op wereld niveau?

Al komt dat grotendeels op hetzelfde neer. Wil je geweld op wereld niveau verminderen, dan moet je eigen samenleving ook de idee van geweldloosheid bevorderen. En de discussie aangaan met bewustzijn en uitgaande van compassie. Om te beginnen moet je dat eerst in je  eigen gezin toepassen. Want het hangt van het individu af of een familie compassie kent. Als we aan wereldvrede denken, denken we: Dat is veel te groot. Hoe kun je daar aan bijdragen?  Maar denk eens praktisch na hoe je een begin kunt maken. Eerst moet je als individu innerlijke vrede kennen. Dab draag je die ervaring over op je gezin . Zo creëer je een vreedzaam gezin.  Dat begint met een gezin, dan tien , dan honderd, dan duizenden gezinnen. Zo creëer je een vreedzame samenleving.
Vrienden van me uit Mexico vertelde me ooit dat ze een soort vredeszone hadden gecreëerd in hun dorp. Een afgebakend gebied, een paar gezinnen. Ze hadden afgesproken dat dat gebied een vredeszone was. Geen ruzie meer.  Als echt ruzie wil maken moet je dat gebied eerst uitgaan.  Zoiets moet ook mogelijk zijn in Amsterdam. Dat honderd gezinnen samen ahimsa-gebied creëren, Een gebied waar je je best doet om harde woorden en fysiek geweld te vermijden., en altijd eerlijk , open en oprecht blijft. Als je dat niet kunt dan moet je ergens anders heen. Probeer een gezonde maatschappij op te richten. Op die manier kun je aan een nieuwe wereld bouwen. Een wereld met meer compassie.
Het valt me op dat Europeanen. Jullie zijn sterk geneigd tot nieuwsgierigheid. Jullie hebben de capaciteit om te leren en te onderzoeken dan andere mensen uit Midden-Oosten en Afrikanen hebben dat vaak minder. Dat komt soms door slechte ervaringen. Zelfs jullie Hollanders uit dit kleine landje gedroegen je ooi als imperialisten. ER ware Nederlandse Kolonies in Azië. Dus jullie hebben Azië, ons, zoveel mogelijk uitgebuit. Veel Europese landen, ook jullie hebben vreselijke dingen uitgeprobeerd. Zo zijn jullie volwassen geworden. Het idee van democratie, wetten, gelijkheid en vrijheid, individuele vrijheid, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van geloof, persvrijheid, dat komt allemaal uit het westen. Nu moeten jullie nieuwe initiatieven ontplooien.    Probeer een barmhartige samenleving op te bouwen door bewustwording.
Volgende vraag.

Moet het de grote multinationals uit de EU worden toegestaan om te investeren in goedkope Chinese arbeid?

Dat is een complexe kwestie. Al vele jaren al sinds Amerika het er over had om China blijvend een meestbegunstigde handelspartner te maken.  Toen die serieuze discussie gevoerd werd heb ik benadrukt dat China het land met de grootste bevolking ter wereld is. Daarom moet China bij de internationale mainstream van de wereldgemeenschap betrokken worden.  Het ging er om dat ze tot de internationale mainstream gingen behoren. Dus op economisch vlak was het alleen maar positief dat China zich bij de wereld gemeenschap voegde. Uiterst welkom. Maar gelijkertijd heeft de wereldgemeenschap de morele verantwoordelijkheid om China voor het democratische kamp te winnen.   Openheid is belangrijk. Dus de bedrijven die in China investeren moeten zich bewust blijven van de voordelen op lange termijn voor zowel het Chinese volk als de wereld. Er moet een meer open en transparante samenleving komen. Dat is in ieders belang. Een gesloten, onvoorspelbare samenleving met atoomwapens en het idee dat de loop van een geweer macht geeft is blind voor de waarheid. Dus het is niet in ieders belang ook het Chinese volk wil verandering. Er wordt alleen gekeken naar de economische aspecten niet naar de rest, dat is niet wijs. Je moet oprecht zaken doen en daarbij niet je principes laten varen. Dat vind ik belangrijk.

Volgende vraag.

Is het belangrijk om iedereen zijn wandaden te vergeven,  en hoe kun je compassie hebben met mensen die anderen mensen of dieren kwaad doen?

Vergiffenis betekent niet dat we andermans wandaden accepteren. Vergiffenis betekent dat je niet kwaad blijf op de gene die iets onrechtvaardigs heeft gedaan. Wat die onrechtvaardige daden betref moeten we gepaste tegenmaatregelen nemen.  Om een einde aan het onrecht te maken. Dus er moeten gepaste maatregelen worden genomen, inclusief harde maatregelen. Zonder boosheid. Uit bezorgdheid voor de toekomst van die persoon op de lange termijn. Het soort boosheid dat voortkomt uit medeleven is positief. Voor zo ver het iemands slechte daad betreft moeten we hard zijn we proberen daar een einde aan te maken. Maar op een ander dieper niveau komt dat voort uit bezorgdheid. Die persoon is immers ook een mens. Ze handelen uit onwetendheid of op basis van emoties.  We hebben dus een verantwoordelijkheid om dat te stoppen. En als je dat doet zonder negatieve gevoelens, betekent dat vergiffenis. Er is dus geen tegenstelling. Vergeven betekent niet vergeten.  Je moet iemands wandaden niet vergeten, je moet  gepaste maatregelen nemen. Maar zonder negatieve emoties erbij om wat er slecht gedaan is. Dat is wat vergiffenis is.

Volgende vraag.

Klimaat verandering is een urgente kwestie die geen grenzen kent. Iedereen wordt er door getroffen, zeker ook uw eigen land Tibet. Wat kunnen we er voor doen om het bewustzijn te verhogen voor het te laat is?

Het gaat dus om de zorg voor het milieu. Dat moet deel uitmaken van ons dagelijkse leven. Door middel van onderwijs en bewustwording, ik denk Als we op TV geweld zien, bloedende , stervende mensen dan denken we meteen Wat erg. Dus het gevoel van vrede, van geweldloosheid , kan makkelijk ontwikkelen. Dan het milieu. Je ziet het haast niet, het is haast onzichtbaar. Maar het wordt steeds erger tot het echte effect zo serieus wordt dat we oogproblemen krijgen of ademhaling, maar dan is het misschien te laat. Dus moet onderwijs de mensen er aanherinneren dat het milieu probleem niet gaat om een enkele overlevende mens, maar om zes miljard mensen , om de planeet  zelf. Dus de zorg om het milieu moet onderdeel uitmaken van ons dagelijks leven. Energie water en al die dingen. Een zekere zelfdiscipline is naar mijn mening vereist. Zo draag ik ook mijn kleine bijdrage. Als ik bijvoorbeeld mijn hotelkamer verlaat doe ik altijd het licht uit. Ik gebruik bijvoorbeeld ook nooit het bad, maar alleen de douche. Deze gebruik ik wel ‘ochtends en ;avonds. Dat is mijn luxe. Maar alleen douche en zo help ik toch een beetje mee om water te besparen. Maar voor mijzelf geld ook dat ik dat pas wist nadat mij dat geleerd was door specialisten. Vroegen in Tibet hadden we geen benul van het milieu probleem. Dus door bewustwording, door leren  ben ik me verantwoordelijk gaan voelen. Ik denk dat het door onderwijs moet gebeuren. De media hebben hierbij een speciale rol. Ze hebben een belangrijke  verantwoordelijkheid.

De laatste vraag.

Of we allemaal een gebed kunnen zeggen onder de leiding van zijne heiligheid de dalai Lama. De mantra van de bodhisattva van compassie kunnen zeggen  Om de kracht te voelen van de vele mensen die hier zijn.  
Dat lijkt me niet relevant. Laten we gewoon drie minuten in stilte mediteren. Denk na of mediteer over compassie. Ontwikkel van binnen een soort overtuiging dat je de rest van je leven

Of zo als een vriend van me uit Nepal  die eens een belofte maakte dat hij de rest van zijn leven zijn woede in toom zou houden. Zulke dingen zijn veel effectiever dan het opzeggen van een mantra. Meestal maak ik een grapje van het opzeggen van de mantra.  Dus laten we mediteren we gaan onze compassie cultiveren. En probeer jezelf een belofte te doen. Vanaf nu zal ik minder kwaad worden, minder ruzie maken. Ik zal maximale compassie betonen tegenover mijn kinderen, mijn partner mijn ouders. Laat ons dus drie minuten mediteren.

Door de (14e) Dalai Lama.

Note: lees door de politieke boodschap heen en zie de goedheid, wijsheid en vergevingsgezindheid.

Of kies voor de langere citaten van Ghandi